Moduły kursu maturalnego z WOSu 2026

Człowiek i Interakcje Społeczne

Program omawia mechanizmy kierujące życiem społecznym, w tym reguły i oczekiwania kulturowe oraz procesy prowadzące do wykluczenia i uprzedzeń. Analizuje przyczyny konfliktów międzygrupowych i przedstawia praktyczne techniki komunikacji oraz wyznaczania granic w relacjach. Po zakończeniu uczestnik potrafi rozpoznawać źródła napięć społecznych i stosować nowatorskie strategie interwencji oraz rozwiązywania sporów.

Różnorodność Kulturowa w Społeczeństwie

Moduł analizuje przemiany społeczno-kulturowe od wspólnot zbieracko-łowieckich po społeczeństwo współczesne, ze szczególnym uwzględnieniem wartości kształtujących kulturę europejską. Omówione są mechanizmy wychowania i internalizacji norm, znaczenie praktyk religijnych oraz rozwój kultury popularnej i form alternatywnych tożsamości. Uczestnik po ukończeniu będzie potrafił rozpoznawać konflikty wartości, interpretować odmienne systemy przekonań i analizować wpływ tych procesów na strukturę społeczną.

Państwo, Ideologie i Kultura Obywatelska

Analizowane są mechanizmy władzy, organizacja państwowa oraz główne nurty myśli politycznej od liberalizmu po komunizm. Omawia rozwój demokracji z perspektywą polskich doświadczeń, wpływ mediów na dyskurs publiczny i kształtowanie kultury politycznej oraz rolę ruchów społecznych w XX wieku. Po ukończeniu kursu uczestnik potrafi identyfikować współczesne wyzwania jak populizm czy dezinformacja oraz stosować narzędzia etycznej i krytycznej analizy politycznej.

Rywalizacja i System Władzy

Moduł analizuje rozwój i funkcje ugrupowań politycznych w Polsce oraz porównuje modele ustrojowe, od monarchii po systemy z silnym prezydentem. Wyjaśnia mechanizmy podziału kompetencji między organami, proces formowania rządów koalicyjnych i znaczenie wyborów dla legitymizacji władzy. Po ukończeniu uczeń potrafi rozpoznawać struktury partyjne, oceniać ryzyka dla instytucji demokratycznych i interpretować skutki rozwiązań dla polityki publicznej.

Gospodarka, Prawo i Władza w Polsce

Moduł bada relacje między ekonomią a ramami prawnymi i administracyjnymi, obejmując fiskalne mechanizmy państwa, planowanie budżetu i strategie rynkowe. Analizuje też organizację wymiaru sprawiedliwości, kluczowe akty prawne, procedury oraz zasady zarządzania samorządem i jednostkami terytorialnymi. Po ukończeniu uczestnik potrafi analizować dokumenty fiskalne, rozumieć instytucje prawne i oceniać lokalne decyzje administracyjne.

Polityka Zagraniczna i Prawa Człowieka

Moduł analizuje polskie relacje międzynarodowe, z uwzględnieniem współpracy i napięć z państwami sąsiednimi oraz partnerstwem z instytucjami europejskimi. Omawia także narodziny i przemiany koncepcji praw człowieka oraz mechanizmy ich zapewniania, w tym znaczenie organizacji pozarządowych i międzynarodowych trybunałów. Po ukończeniu uczestnik rozumie ramy polityki zagranicznej i dyplomacji oraz potrafi krytycznie ocenić narzędzia ochrony praw jednostki na poziomie krajowym i międzynarodowym.

Ład Międzynarodowy i Bezpieczeństwo

Moduł analizuje modele porządku globalnego i współczesne przemiany struktur politycznych oraz ekonomicznych we współczesnym świecie. Omawia znaczenie surowców strategicznych, sieci zależności gospodarczych i mechanizmy tworzące nierówności między państwami. Uczestnik pozna funkcje państw o zasięgu regionalnym, przyczyny konfliktów oraz rolę organizacji ponadnarodowych w kształtowaniu bezpieczeństwa.

Integracja Europejska i Edukacja

Moduł przedstawia instytucjonalne podstawy procesu jednoczenia państw europejskich, obejmując strukturę, kompetencje i mechanizmy budżetowe oraz politykę spójności. Analizuje też skutki dla Polski, w tym korzyści i wyzwania związane z funduszami unijnymi oraz elementy polityki zagranicznej. W części edukacyjnej opisano podziały nauk społecznych i humanistycznych oraz możliwości kształcenia i mobilności akademickiej w Europie, dzięki czemu uczestnik potrafi ocenić opcje edukacyjne.